महाराष्ट्राच्या राजकारणात सध्या तापलेल्या वातावरणात नगरपरिषद निवडणुका या अचानक पुढे ढकलल्या गेल्याने मोठी खळबळ माजली आहे. या नगरपरिषद निवडणुका आधी जाहीर झालेल्या कार्यक्रमानुसार पार पडणार होत्या, मात्र काही प्रभागांचे निकाल, न्यायालयाच्या स्थगिती आदेश आणि तांत्रिक कारणांमुळे नगरपरिषद निवडणुका आता नव्या तारखेनुसार 20 डिसेंबरला घेण्यात येणार आहेत. यासोबतच 21 डिसेंबरला निकाल जाहीर होणार आहे, यामुळे प्रशासकीय प्रक्रिया आणि राजकीय समीकरणे दोन्ही बदलली असून विविध ठिकाणी सुरू असलेल्या प्रचार मोहिमा पुन्हा नव्याने आकार घेणार आहेत.राज्यातील 21 वेगवेगळ्या ठिकाणच्या नगरपरिषद निवडणुका पुढे ढकलल्याने उमेदवार, पक्ष आणि मतदार सर्वच स्तरांवर चर्चा आणि चिंतन वाढले आहे.या बदललेल्या कार्यक्रमामुळे संपूर्ण राज्याच्या राजकारणाचा नवा पट तयार होताना दिसत आहे. महाराष्ट्रातील निवडणुकीचा माहोल आधीच चांगलाच गती घेऊन होता. प्रचाराच्या शेवटच्या टप्प्यावर विविध पक्षांनी मोठी मोहीम आखली होती. रस्त्यांवर सभा, घराघरात जाऊन मतदानाची विनंती, तरुणांपासून ज्येष्ठांपर्यंत सर्व पातळीवर राजकीय हालचाली वाढल्या होत्या.पण राज्य निवडणूक आयोगाने अचानक घेतलेल्या निर्णयाने हे सर्व समीकरण एका क्षणात बदलून टाकले. 21 नगरपरिषदांच्या निवडणुका पुढे ढकलण्यामागील प्रमुख कारण म्हणून काही प्रभागांच्या निकालांवरील अद्याप प्रलंबित प्रक्रिया, न्यायालयातील विविध याचिका, काही ठिकाणी दाखल झालेल्या अपील्स, तसेच प्रभाग रचनेतील विसंगती यांसारख्या मुद्द्यांचा उल्लेख करण्यात आला आहे.सातारा, सोलापूर, अहिल्यानगर, धाराशीव, पुणे, अमरावती, ठाणे आणि यवतमाळ या जिल्ह्यांमध्ये विशेषतः अनेक प्रभागांचे निकाल प्रलंबित होते. त्यामुळे या ठिकाणी निवडणूक आयोगाने सुधारित कार्यक्रम जाहीर करणे अपरिहार्य झाले. सातारा जिल्ह्यातील फलटण आणि महाबळेश्वर या दोन नगरपालिकांच्या निवडणुकीला स्थगिती देण्यात आली.यवतमाळ जिल्ह्यात दिग्रस, पांढरकवाडा आणि वणी या तीन नगरपरिषदांचे मतदान देखील पुढे ढकलण्यात आले आहे. तर अहिल्यानगर जिल्ह्यातील 12 पैकी चार नगरपरिषदांचे कार्यक्रम संशोधित करण्यात आले आहेत, ज्यात कोपरगाव, देवळाली, नेवासा आणि पाथरडी यांचा समावेश आहे. या जिल्ह्यांतील स्थानिक पातळीवरील पक्षीय हालचालींवर याचा थेट परिणाम झाला आहे.धाराशीव नगरपालिकेतील प्रभाग क्रमांक 2A, 7B आणि 14B या जागांबाबत स्वतंत्र सुधारित कार्यक्रम जारी करण्यात आला आहे. चंद्रपूर जिल्ह्यातील भुग्गुस नगरपरिषदेची निवडणूकसुद्धा पुढे ढकलण्यात आली असून गडचांदूर नगरपरिषदेतील दोन प्रभागांचे अंतिम निकाल न आल्यामुळे प्रक्रिया थांबवावी लागली आहे. या भागांमध्ये मतदारांचा गोंधळ वाढत असून उमेदवार पुन्हा नव्या धोरणांसह प्रचारात उतरले आहेत.बारामतीमध्ये तर संपूर्ण राजकीय चित्रच बदलले. नगराध्यक्ष निवडणुकीसह सात प्रभागांच्या निकालांवर न्यायालयीन विवाद सुरू असल्याने आयोगाला प्रक्रिया थांबवावी लागली.या जागांसाठी दाखल झालेल्या याचिका, स्थगिती आदेश, आणि सुनावणीमुळे संपूर्ण निवडणूकच लांबणीवर टाकावी लागली आहे. बारामतीसारख्या संवेदनशील आणि चर्चेत असलेल्या राजकीय क्षेत्रात हा बदल निश्चितच मोठा मानला जातो. नव्या कार्यक्रमानुसार मतदान 20 डिसेंबरला तर मतमोजणी 21 डिसेंबरला होणार आहे.सोलापूर जिल्ह्यातील मंगळवेढा नगरपालिका निवडणुकीसाठी देखील नवा कार्यक्रम जाहीर करण्यात आला आहे. 10 डिसेंबर ही नामनिर्देशन मागे घेण्याची अंतिम मुदत, 11 डिसेंबरला चिन्हवाटप, 20 डिसेंबरला मतदान आणि 21 डिसेंबरला निकाल जाहीर करण्याची प्रक्रिया ठरवण्यात आली आहे. मतदारांमध्ये यामुळे काही प्रमाणात अनिश्चितता असली तरी स्थानिक पातळीवर याचा राजकीय फायदा-तोटा दोन्ही पक्षांना दिसून येत आहे.अमरावती जिल्ह्यातील अंजनगाव सुरजी नगरपरिषदेचाही कार्यक्रम बदलण्यात आला आहे. येथे दोन नगरसेवक आणि एका नगराध्यक्ष पदाच्या उमेदवारांनी दाखल केलेल्या अपीलमुळे निवडणूक आयोगाला संपूर्ण प्रक्रिया नव्याने आखावी लागली. न्यायालयाने दिलेल्या आदेशानुसार एका उमेदवाराची याचिका बाद झाली असली तरी दोन उमेदवारांना दिलासा मिळाला आहे. त्यामुळे या नगरपरिषदेतील निवडणूक 20 डिसेंबरला मतदान आणि 21 डिसेंबरला मतमोजणी अशा नव्या कार्यक्रमानुसार घेतली जाणार आहे.
हे पण वाचा.
अपघात की घातपात? बेपत्ता दांपत्याची कार बंद विहिरीत – आत मिळाले सडलेले 2 मृतदेह!
एकूणच पाहता, 21 नगरपरिषदांच्या निवडणुका पुढे ढकलल्यानंतर राजकीय वातावरण अधिकच तापले आहे. कोणता पक्ष नव्या तारखांचा फायदा घेणार, कोणाला तोटा होणार, कोणत्या उमेदवाराला जास्त वेळ मिळणार, कोणत्या भागात पक्षांतराची शक्यता वाढणार – या सर्व प्रश्नांवरील चर्चा वाढत चालली आहे. काही ठिकाणी उमेदवारांनी या बदलाचा फायदा करत पुन्हा नव्या रणनीती आखल्या आहेत. सोशल मीडिया, घराघरातील भेटी आणि स्थानिक पातळीवरील प्रचार यामध्ये चैतन्य दिसत आहे. काही ठिकाणी पक्षांतर्गत नाराजी आणि उमेदवारांची अस्वस्थता वाढली असून नव्या कार्यक्रमामुळे त्यांना पुन्हा शून्यापासून तयारी सुरू करावी लागत आहे.
हे पण वाचा..
दलित महिलेला मारहाण व विनयभंग; दोघांवर अॅट्रासिटीसह गंभीर कलमांखाली गुन्हा.
मतदारांच्या दृष्टीने पाहता, नव्या तारखांमुळे त्यांना स्थानिक घडामोडींचे अधिक बारकाईने विश्लेषण करण्याची संधी उपलब्ध झाली आहे. मतदार यावेळी अधिक सजग असून प्रत्येक प्रभागात राजकीय चर्चांचा जोर वाढलेला दिसतो. मतदानाच्या दिवशी मतदारांची उपस्थिती वाढवण्यासाठी पक्ष विशेष मोहीमा राबवत आहेत. 20 डिसेंबरच्या मतदानानंतर 21 डिसेंबरला येणारे निकाल हे अनेक भागांचे भविष्य ठरवणार आहेत. नगरपरिषदांची सत्ता कोणाच्या हातात जाणार याकडे संपूर्ण राज्याचे लक्ष लागलेले आहे.
हे पण वाचा..
दीड टन लोखंडी सळ्यांची चोरी! दोन शिक्षकांवर गुन्हा—घाटबोरीत खळबळ.
निवडणूक आयोगाने 23 डिसेंबरपूर्वी संपूर्ण प्रक्रिया पूर्ण करण्याचा आदेश जारी केला आहे. यानंतर नव्या स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या कार्यकाळाचा मार्ग मोकळा होणार आहे. राज्यातील 21 नगरपरिषदांच्या निवडणुका पुढे ढकलल्याने निर्माण झालेली परिस्थिती राजकीयदृष्ट्या मोठा कलाटणीबिंदू ठरू शकते. आगामी विधानसभा आणि लोकसभा निवडणुकांवरही याचा अप्रत्यक्ष परिणाम होण्याची शक्यता राजकीय जाणकार व्यक्त करत आहेत.
